“Opstellingen maken zichtbaar wat verborgen is in de onderstroom…..”
In elke school een systemische begeleider/coach staat wel op mijn verlanglijstje voor het onderwijs maar ook voor jeugdzorg.
Wat kan systemisch waarnemen en denken een school brengen?
In het onderwijs nemen leerlingen en leerkrachten een plaats in het schoolsysteem in en brengen ook hun eigen familiesystemen mee in de school. Dat maakt een klas met leerlingen zo interessant, maar soms ook erg ingewikkeld om mee te werken! Als je systemisch kijkt naar de dagelijkse praktijk in het onderwijs met mogelijke spanningen in de school, problemen onderling als team of met ouders of specifiek in de klas, ordeproblemen, pesterijen en onderpresteren bijvoorbeeld, blijken vaak heel ander oplossingsgebieden naar boven te komen dan we tot dan toe zien.
Wat kunnen ik betekenen voor een school?
Met mijn systemische bril en sensor kijken ik naar wat er binnen de school speelt. Wat zijn de onderliggende dynamieken? Waardoor stroomt het niet, wat is er aan de hand? De onderstroom wordt zichtbaar, je begrijpt daardoor veel beter wat er aan de hand is. Vaak is het iets heel anders dan jij had gedacht. Er komt een nieuw beeld en omdat jouw kijk verandert ontstaat er een nieuwe beweging en er ontstaan nieuwe perspectieven en ga je anders handelen. Hierbij kan ik ook als methodiek een Opstelling inzetten.
Opstellingen maken onbewuste systeemkrachten zichtbaar, waardoor helder wordt hoe menselijk gedrag gestuurd wordt door die systeem krachten. Wat we ervaren als problemen, blijken de oplossingen te zijn voor het systeem. Ongewenst gedrag bijvoorbeeld, blijkt vaak een onbewuste poging om het systeem weer compleet te maken.
Met een Opstelling kunnen ook verschillende scenario’s bekeken en ervaren worden. Bijvoorbeeld wanneer een school wil onderzoeken welke taken het beste bij bepaalde collega’s passen, welke aanpassing in de organisatiestructuur het meest doeltreffend is of welke methoden het beste is.
- Systemische coaching/begeleiding van leerkrachten.
Het is de leerkracht die een werkvraag inbrengt met betrekking tot een van zijn leerlingen en of eigen functioneren. Als begeleider bespreek ik de werkvraag en gebruikt o.a een 1 op 1 opstelling om naar een goede oplossing voor de leerkracht en de leerling te zoeken.
Er zijn 2 uitgangspunten:
1. De leerkracht wil meer inzicht krijgen in het systeem van de leerling,
Wat speelt er nu precies? Door hier zicht op te krijgen verandert je beeld van de leerling en zijn systeem. Hierdoor ben je beter instaat deze leerling te begeleiden.
2. De leerkracht krijgt een beter inzicht tot zijn eigen positie met betrekking tot de leerling
Je krijgt meer inzicht vanuit welke rol je de leerling tot dienst kan zijn.
In sommige situaties raak je teveel betrokken in het systeem van de leerling.
Je kan dan zonder dat je het weet een pion worden in het krachtenveld van het systeem van de leerling. Dit roept vaak negatieve gevoelens of irritatie op bij de leerling. Het wordt helder in een opstelling, waar jij staat en welke mogelijke alternatieve posities je zelf kunt innemen. Soms komt er aan het licht dat de leerling eigenlijk geen enkele baat heeft bij het interveniëren van de leerkracht.
Enkele gedachten:
- Het probleem gedrag van een leerling draait altijd om liefde en als je als leerkracht daar oog voor krijgt, ga je op een andere manier kijken naar je leerling en zijn probleem.
- Het is van groot belang dat je het lot van de leerling kunt respecteren.
Want vaak wanneer een leerling ons sterk raakt heeft het raakvlakken met pijnpunten in je eigen leven.
- Het is belangrijk om te aanvaarden dat je alleen maar de leraar bent. Het kind blijft zelf verbonden met het lot van zijn familie. Ook is het van belang om te denken: “Dat dit de juiste ouders zijn van het kind ondanks wat de ouder gedaan heeft” Als jij als leerkracht eerbied kan hebben voor het lot van die familie dan kan je bruggen slaan.”
Heb je interesse in ons systemische aanbod bel, mail of app naar Gera Vermaas 0650277474 of gera@kerncompany.nl voor een vrijblijvend adviesgesprek.